လူဦးရေ အပြောင်းအလဲအရွေ့၏ အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန်နှင့်အနာဂတ် ( အပိုင်း-၂ )

၆။ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများသည်တစ်ဦးချင်းဝင်ငွေ နှင့်ပတ်သက် နေသည်။ ယနေ့ခေတ်တွင် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများသည် ရန်ကုန်ကို အဓိက အခြေခံသည်။ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ ရှားပါးလာမှုကြောင့် ပြည်ပသို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်သူ အရေအတွက် မှာလည်း လျင်မြန်စွာ တိုးပွားလာနေသည်။ ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသော၊ သာတူ ညီမျှရှိသော၊ အားလုံးပါဝင်နိုင်သည့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည်သာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို မထိခိုက်စေဘဲ လူအားလုံး၏ လူနေမှုအဆင့်အတန်းကို မြှင့်တင်ရန် အခွင့်အလမ်းများ ပေးစွမ်းနိုင် မည်ဖြစ်သည်။ ယင်းသည် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်၊ အခြေခံအဆောက်အအုံနှင့် ဆန်းသစ်တီထွင်မှု တို့တွင် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ပြီး လူမှုသွားလာလှုပ်ရှားမှုကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် မညီမျှမှုကို လျှော့ချနိုင်မည့် စီးပွားရေးအခွင့်အလမ်းများ ဖန်တီးပေးရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုနှင့် လူမှုရေးဝန်ဆောင်မှုများ လက်လှမ်းမီမှုအပါအဝင် လူအားလုံး၏ ဘဝအရည်အသွေး မြှင့်တင်ရေးအပေါ် အာရုံစိုက်ကာ ဆင်းရဲမွဲတေမှု၊ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုနှင့် အကြမ်းဖက်မှုတို့မှ အကာအကွယ်ရရှိစေရေးတို့ကို အလေးထားဆောင်ရွက်ရပေမည်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် အနာဂတ်မျိုးဆက်များ၏ လိုအပ်ချက်များကို လေးစားကာ ပိုမိုလိုက်လျောညီထွေရှိသော၊ သာတူညီမျှနှင့် ရေရှည်တည်တံ့သော ကမ္ဘာတစ်ခုမှာ ကျွန်ုပ်တို့ ပိုမိုလိုလားတောင့်တသောအနာဂတ်တွင် မြင်တွေ့ ချင်သောအရာဖြစ်သည်။ပိုမိုနှစ်လိုဖွယ်ကောင်းသော အနာဂတ်ကို ရရှိရန်ပိုမိုနှစ်လိုဖွယ် ကောင်းသော အနာဂတ်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရန် လက်ရှိ ရှိနေသည့် လူဦးရေဆိုင်ရာ သဘောထားအချို့ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့မှာ လူဦးရေတိုးပွားမှု၊ သက်ကြီးရွယ်အိုဦးရေ၊ မြို့ပြပြုမှု မညီမျှမှုနှင့်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုတို့ဖြစ်သည်။

၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ မြန်မာနိုင်ငံ၏  လူဦးရေ တိုးနှုန်းဟာ သိသိသာသာ တိုးလာလို့နေ၏။ လူဦးရေ တိုးပွားလာသည်နှင့်အမျှ မြေယာအသုံးပြုမှု မြင့်တက်လာပြီး အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းမှာ အမြင့်ဆုံး အဆင့်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ရှိရင်းစွဲအရင်းအမြစ်များ မလုံလောက်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသောအရင်းအမြစ်များကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် ရေရှည်တည်တံ့ရန် မူဝါဒရေးရာ ကိစ္စရပ်များကို စိန်ခေါ်လျက်ရှိသည်။ မိသားစုစီမံကိန်း၊ ပညာရေးနှင့် လူဦးရေတိုးပွားမှုကို တွန်းအား ပေးသည့် အခြေခံလူမှုရေးနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းပေးသည့် မူဝါဒများကို မြှင့်တင်ခြင်းသည် ဤဖြစ်စဉ်ကို တိုက်ဖျက်ရာတွင် အရေးကြီးပါသည်။ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုနှင့် လူမှုရေးဝန်ဆောင်မှုများအပေါ် ဖိအားဖြစ်စေနိုင်ပြီး စီးပွားရေးတိုးချဲ့မှုကို အတားအစီးဖြစ်စေသော မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေသည် အသက်အရွယ် ကြီးရင့်လျက်ရှိသည်။ ကျန်းမာသောအိုမင်းခြင်းကို အားပေးသော၊ သက်ကြီးရွယ်အို တစ်ဦးချင်းစီ၏ လူမှုရေးနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုကို အထောက်အကူပြုသည့် မူဝါဒများနှင့်အတူ  ဤသဘောထားကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် မျိုးဆက်သစ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ အခြေခံကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကို လူတိုင်း လက်လှမ်းမီနိုင်ခြင်းမရှိသည့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် သက်ကြီးရွယ်အိုဦးရေ တိုးမြင့်လာသည်နှင့်အမျှ မကူးစက်နိုင်သောရောဂါများ ခြိမ်းခြောက်မှု အရှိန်အဟုန်ဖြင့် တိုးလာလျက်ရှိသည်။ သက်ကြီးရွယ်အိုများ အတွက် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု အဆောက်အအုံများနှင့် တစ်သက်တာ ဆေးဝါးကုန်ကျစရိတ်များ သည် စိုးရိမ်ဖွယ်ရာ အခြေအနေသို့ ဦးတည်နေသည်။၂၀၅၀ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ လူများ၏ ၆၈% သည် အခြေခံအဆောက်အအုံကို ထိခိုက်စေပြီး၊အရင်းအမြစ်သုံးစွဲမှုနှင့် စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများကို တိုးမြင့်လာစေ သော သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို ပိုမိုဆိုးရွားစေမည့် မြို့ပြဒေသများတွင် နေထိုင်ရန် မျှော်လင့် ထားသည်။ ရေရှည်တည်တံ့သော မြို့ပြအသွင်ကူးပြောင်းရေးကို ပံ့ပိုးပေးသည့် မူဝါဒများသည် အများသူငှာ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး၊ စိမ်းလန်းသောနေရာများနှင့် စွမ်းအင်သက်သာသော ဖွဲ့စည်းပုံများအတွက် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ကတိကဝတ်များ အပါအဝင် ဤလမ်းကြောင်းကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။

စီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေးမညီမျှမှုများသည် စီးပွားရေးအခွင့်အလမ်းများ၊ ပညာရေးနှင့် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုများ ရရှိခွင့်ကို ကန့်သတ်ထားနိုင်ပြီး ဆင်းရဲမွဲတေမှု၊ ငတ်မွတ်မှုနှင့် လူမှုရေး မငြိမ်သက်မှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ လူမှုရေးဝန်ဆောင်မှုများ၊ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုနှင့် ပညာရေးဆိုင်ရာ အသုံးစရိတ်များအပါအဝင် လူမှုရေးနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ပေါင်းစည်းမှုကို အားပေးသည့် မူဝါဒများ၊ မလိုမုန်းထားမှုများကို လျှော့ချရန်နှင့် လူ့အခွင့်အရေးကို တိုးတက်စေမည့် အစပျိုးမှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။ ပဋိပက္ခများ၊ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ထည့်သွင်းစဉ်းစားမှုများသည် နေရာရွှေ့ပြောင်းမှုနှင့် ရွေ့ပြောင်းမှုကို ဖြစ်စေသည့် အဓိက လူဦးရေဆိုင်ရာ လမ်းကြောင်းများထဲမှ အချို့ဖြစ်သည်။ လူ့အခွင့်အရေးကို ပံ့ပိုးပေးသော မူဝါဒများ၊ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်ရသည့် အရင်းခံ အကြောင်းတရားများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန်နှင့် လူအားလုံးအတွက် လူမှုရေးနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ပေါင်းစည်းနိုင်ခြေများ ဖန်တီးပေးသည့် မူဝါဒများသည် ဤလမ်းကြောင်းကို တိုက်ဖျက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်ရှိအခြေအနေအရ အဓိကပြဿနာများအနက် တစ်ခုသည် သက်ကြီး ရွယ်အို အများအပြားနှင့် နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုတို့အပေါ် မူတည်ပါသည်။ သက်ကြီးရွယ်အိုများ တိုးပွားလာခြင်းသည် ကျန်းမာရေး အထောက်အကူပြု အဆောက်အအုံများနှင့် ကျန်းမာရေး လုပ်သားများ တိုးပွားလာစေရန် အစီအမံများ ပြင်ဆင်ချိန်တန်ပြီဟု ဆိုလိုသည်။ တစ်ဖက်တွင်လည်း စီးပွားရေးကဏ္ဍ၌၊ ရန်ကုန်ရှိစက်မှုဇုန်များတွင် မှီခိုနေရသော လူငယ်များနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံ အလုပ်သမားဈေးကွက်တွင် ရုန်းကန်နေရသော လူငယ်၊ အမျိုးသမီးများအတွက် ၎င်းတို့၏ အိမ်များတွင် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ ဖန်တီးပေးပြီး ၎င်းတို့အား ပြန်လာရန် ကူညီပေးရမည် ဖြစ်သည်။ ခဲတံချွန်စက်များပင် ထုတ်လုပ်နိုင်မှု အဆင့်မရှိသော ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ချင်း၊ ကချင်ပြည်နယ် စသည်တို့တွင် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ ဖန်တီးပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ ထို့အပြင် စိုက်ပျိုးရေးကို အခြေခံ၍ ခေတ်မီပြီး လူကြိုက်များသော ထုတ်ကုန်များ ထုတ်လုပ်ရန် တွန်းအားပေးဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။

တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် ပေါ်ပေါက်လာသော လူဦးရေအပြောင်းအလဲအရွေ့ဆိုင်ရာပြဿနာ (၈)မျိုးရှိသည်။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၊ လူငယ်လူဦးရေတိုးလာမှု၊ လူဦးရေအိုမင်းမှု၊ မကူးစက်နိုင်သောရောဂါများ၊ ကျန်းမာရေးလုံခြုံရေး အစီအစဉ်များ၊ မျိုးပွားမှုဆိုင်ရာတရားမျှတမှု၊ မြို့ပြတည်ဆောက်မှုတို့ ဖြစ်သည်။    မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်ရှိအခြေအနေသည် အထက်ပါပြဿနာ (၈)မျိုးနှင့် အနီးစပ်ဆုံး အလားတူကြုံတွေ့နေရသည်။

သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ဘက်တွင် လူသားထု၏ ပေါက်ကွဲမှုသည် အဆမတန် တိုးလာနေပြီး နိုင်ငံ၏ အနောက်ဘက် ခြံစည်းရိုးကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေသည့် မှတ်တမ်းများလည်း ရှိနေပြီဖြစ်သည်။ နိုင်ငံ၏အနောက်ဘက် ခြံစည်းရိုးအတွင်း ကွဲပြားစွာကွဲပြားသော တိုင်းရင်းသား မဟုတ်သည့် အုပ်စုများမှ လူဦးရေတိုးပွားနှုန်းကို ထိန်းညှိရန်လည်း ကြိုးစားသင့်သည်။ အမျိုးသမီးများ၏ မျိုးပွားမှုဆိုင်ရာ ရည်မှန်းချက်များ အောင်မြင်စေရန်နှင့် မလိုလားအပ်သော မျိုးပွားမှု လျော့နည်းစေရန်၊ အထူးသဖြင့် ဒေသခံကျန်းမာရေး လုပ်သားများ၏အင်အားဖြင့် စည်းရုံးပညာပေးကာ သားဆက်ခြားခြင်း အစီအစဉ်များကို ထိုဒေသတွင် လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဤအစပျိုးမှုများသည် ဆင်းရဲမွဲတေမှု ပပျောက်ရေး အခွင့်အလမ်းများကို မြှင့်တင်ပေးပြီး အမျိုးသမီးများ၊ ၎င်းတို့၏ကလေးများနှင့် ၎င်းတို့၏ လူမှုအသိုက်အဝန်းများ၏ ဘဝများကို မြှင့်တင်ပေးကာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အပေါ် လူသားများ လုပ်ဆောင်မှု၏ အမြဲဆိုးရွားသော သက်ရောက်မှုများကို လျော့ပါးသက်သာစေပါသည်။

နိဂုံး

မူဝါဒပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုနှင့် လူမှုရေး၊ ကျန်းမာရေးနှင့် ပညာရေးဝန်ဆောင်မှုများအတွက် အသုံးစရိတ်များပါ၀င်သည့် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် မဟာဗျူဟာတစ်ခု လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲမှုကို မြှင့်တင်ရန်၊ မညီမျှမှုများကို ပပျောက်စေရေးနှင့် လူမှုရေးနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများ၏ အရင်းခံအကြောင်းတရားများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်မှုကို ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်ပြီးနောက်၊ စီးပွားရေး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အခွင့်အလမ်းများအတွက် မူဝါဒများနှင့် မဟာဗျူဟာများကို အသက်သွင်းရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့နောက် အသေးစားနှင့် အလတ်စား စက်မှုလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားမည် ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ ပေးအပ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ကျေးလက်နှင့် မြို့ပြများကြား ဟန်ချက်ညီအောင် မြှင့်တင်မှသာ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုကို လျှော့ချနိုင်ပြီး နိုင်ငံ၏ အသက်ကြီးမှုကိုလည်း ထိန်းသိမ်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ အလားတူ နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မှုသည် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုများကို ဆွဲဆောင်နိုင်ပြီး ပြည်တွင်းနယ်ပယ်များတွင် ကျွမ်းကျင်သူများကို ထိန်းသိမ်းကာ ခရီးသွားလုပ်ငန်းကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေနိုင်သည်။

အဖြစ်မှန်ကို လက်ခံပြီး အပြောင်းအလဲများကို လုပ်ရပေမည်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီး၏ လူဦးရေ အပြောင်းအလဲမူဝါဒများ၏ အတွေ့အကြုံများမှ သင်ယူရင်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေ အရွေ့အတွက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကို လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ပါသည်။ အလားတူပင် လူဦးရေအပြောင်းအလဲ အရွေ့ကို ပြောင်းလဲစေသည့် အကြောင်းအရာများကို ဖော်ထုတ်ပြီး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုကို စတင်သင့် ပေပြီ။

မောင်ကျော်

ရည်ညွှန်း

1. ‘MyanmarCensusAtlas_lowres.pdf’ (no date a). Available at: https://myanmar.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/MyanmarCensusAtlas_lowres.pdf (Accessed: 17 February 2023).
2. Myanmar | Demographic Changes (no date). Available at: https://www.population-trends-asiapacific.org/data/MMR (Accessed: 17 February 2023).
3. Diaspora | social science | Britannica (no date). Available at: https://www.britannica.com/topic/diaspora-social-science (Accessed: 17 February 2023).
4.  Davu, S. (2015) ‘The Impact of the Increase in Life Expectancy’, Segue Technologies, 20 May. Available at: https://www.seguetech.com/the-impact-of-the-increase-in-life-expectancy/ (Accessed: 17 February 2023).
5. ‘38528396.pdf’ (no date). Available at: https://www.oecd.org/dev/38528396.pdf (Accessed: 17 February 2023).
6. ‘MyanmarCensusAtlas_lowres.pdf’ (no date a). Available at: https://myanmar.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/MyanmarCensusAtlas_lowres.pdf (Accessed: 17 February 2023)

(ယခုဆောင်းပါးပါ အချက်အလက်များနှင့် အကြောင်းအရာများ၊ အမြင်သဘောထားများသည် ဆောင်ပါးရှင်၏ အာဘော်သာဖြစ်ပြီး LAMP အဖွဲ့၏ အာဘော်မဟုတ်ပါ။)